Şubat değerlerimiz

Siyasal, sosyal yaşamımızda, sert ve oldukça da gergin geçen, “tansiyon yükseklikleriyle” zaman zaman kamuoyunu sarsan, güncel rahatsızlıkların tüm sıkıntılarına rağmen hayat hızla akıp geçiyor. Her ikisi de 17 Şubatlara rastlayan “1923 İzmir İktisat Kongresi’nin 98’nci”, “1926 Türk Medeni Kanunu’nun 95’nci” yıldönümlerini bu yıl da, 53’nci kez; Dr. Behçet Uz’un ve Süleyman Ferit Eczacıbaşı’nın kurdukları İzmir’i Sevenler Platformu Dernekleri olarak, Konak Belediyesi’nden destek alçarak; “53’ncü İzmir İktisat ve Adalet Günü” esprisiyle, Değerli Konak Belediye Başkanımız Mimar Abdül Batur’un özel ilgisiyle Türkiye’de ve İzmir’de ilk kez zoom görüntülü canlı yayınlarla andık. Etkinliklerimizi binlerce kişi evlerinde televizyonlarının ya da bilgisayarlarının başında zevkle ve coşkuyla izlediler. Özellikle Kemeraltı’nda ki, “1923 İzmir İktisat Kongresi ve Medeni Hukuk Anıtı” önünde, aşırı soğuğa rağmen onlarca kişinin katıldığı törende henüz yitirdiğimiz 16 şehidimiz için yaptığımız saygı duruşu ve ardından hep birlikte okunan istiklal marşımız hepimizin gözlerini yaşattı. Konak Belediye Başkanı Mimar Abdül Batur, Esnaf ve Sanatkarlar Birliği Başkanı Zekeriya Mutlu, Kemeraltı Derneği Başkanı Semih Girgin, ve Konak Mahalle Muhtarı Tamer Yıldırım ile bazı meslek odalarının yönetici ve mensupları Kemeraltı’nda Anıt önünde ilgi ve takdir topladılar. Atatürk ve 98 yıl öncesinin Dava Arkadaşları sayılan 1135 iktisat kongresi delegeleri için ve bir 17 Şubat günü Ankara’da şehit edilen Eşref Bitlis Paşamız için de saygı duruşunda bulunduk. 53’ncü kez düzenlenen geleneksel sempozyum, “Pandemi döneminde ve sonrasında iktisadi Yaşam” konseptiyle Konak Belediye Başkanlığı’nın “Güzelyalı Kültür Merkezi”nde Sancar Maruflu olarak Benim yönetimimde başladı. Konak Belediye Başkanı Mimar Abdül Batur, yaptığı konuşmada; “pandemi döneminde yaşanılan çok yönlü sıkıntıları, deprem ve sel felaketleri sırasında, belediyeler olarak karşılaştıkları sıkıntıları, aynı zamanda “Kıyı Belediyeler Birliği Başkanı” da olması nedeniyle, “Belediyelerin içinde bulundukları ekonomik sıkıntıları ve devlete ödemek zorunda kaldıkları ödenekler nedeniyle yaşanılan zorlukları da” anlattı. Meslek Örgütleri adına konuşan Esnaf ve Sanatkar Odaları Birliği Başkanı Zekeriya Mutlu; “ Esnaf ve sanatkarlar ile tüccarların 12 aydır çektikleri sıkıntıları örnekleriyle anlattı. Artık kurtuluş için “can simidine muhtacız” dedi. Demokratik Sivil Kitle Örgütleri Adına konuşan, İzmir Gazeteciler Cemiyeti Başkan Yardımcısı ve Ekonomi Yazarı Dilek Gappi; “Atatürk’ün iktisat kongresi ve Türk Medeni Kanunu’nda ki rolünü ve önderliğini 98 yıllık cumhuriyetin kazançlarından örnekler vererek değerlendirdi ve bu etkinliklerin her yıl daha fonksiyonel anlamda, devlet desteğiyle düzenlenmesini ve süreklilik kazanması gerektiğini” savunan çok başarılı bir konuşma yaptı. Ege İhracatçı Birlikleri’ni temsilen canlı zoom bağlantısıyla konuşan Bedri Girit, “her türlü zorluğa rağmen Ege çiftçisinin alın terini değerlendirdiklerini ve prodüktif kalmak için kendilerini zorladıklarını” söyledi ve “döviz politikasının güvenilir olmaması nedenle huzursuz olduklarını” ifade etti. 53 yıldır düzenlenen geleneksel anma etkinliklerimize en az 30 yıldır bilimsel ve sosyal anlamda destek veren İzmir Ticaret Odası’nın temsilcisi ve Genel Sekreteri, başarılı iktisat ve işletme bilimi duayeni Prof. Dr. Mustafa Tanyeri, “ Pandemi sonrası ticari ve sosyal yaşamın verimlilik, işletmecilik ve istihdam anlamında değerlendirmesini yaparak, “pandemi sonrasında her şeyin yeniden yapılandırılacağını”, zor günlerin aşılması konusunda projelendirdikleri “kurtuluş reçeteleri” ile ifade etti. Özellikle işsizlik sorununun çözümü formülleriyle herkese, hepimize moral ve güven kazandırdı. Özellikle verimsizliğin önüne geçilmesi, sanayi dönüşümü ve istihdam alanlarının yaratılması formülleriyle gelecek yüzyıl konusunda umut ve moral verdi. Ege Bölgesi Sanayi Odası adına zoom bağlantısı ile konuşan tecrübeli Deri Sanayicisi ve Menemen’de ki Deri Serbest Bölgesi’nin Kurucularından Eyüp Sevimli; “Türkiyenin ilk deri serbest bölgesinde modern imalat koşulları içinde “çevreci üretim ve ticaret” yaptıklarını ve ortakları ile birlikte aktif ve dinamik kalmak için dayanışma içinde olmak zorunda kaldıklarını” ifade etti. İzmir Ticaret Borsası Yönetimi adına konuşan, tecrübeli ve birikimli Uzman Mustafa Yağcıoğlu; “Asırlık geçmişe sahip olan Ticaret Borsası’nın 1923’ten günümüze kadar olan Cumhuriyet dönemi hizmetlerini özetledi. Mustafa Yağcıoğlu, “ihraç ürünlerini tek tek ele alarak, mukayeseli bir sunum” yaptı. “Tüm sıkıntılara rağmen vatanperverlik ruhuyla dinamik yapılarını koruduklarını” ifade ederek hepimizin yüreklerine su serpen açıklamalar yaptı. “Pandemi döneminde ve sonrasında ekonomik ve sosyal yaşam” konseptli sempozyumumuzda, milli mücadeleden çıkıştan 6 ay sonra bir Atatürk organizasyonu gerçeğinden başlayarak 98 yıllık tarihi geçmişimizi, “Atatürkçü kalkınmadan” ve “misaki iktisadi” ilkelerinden somut örnekler vererek anlatan ve “müthiş bir aydınlanma sunumu” yapan Ankara Üniversitesi Öğretim Üyelerinden, İktisat Tarihçisi, Atatürkoloğ Dr. Serdar Şahinkaya; “İktisat Kongresi’nin muasırlaşma ruhuyla Türkiye’ye kazandırdığı Türk Medeni Kanunu ile her alan ve kurumda yükselmiş ve hedefini bulmuş bir devrimcilik anlayışıyla yepyeni bir devlet ve millet oluşmasının sağlandığını ifade ederek, “Pandemi döneminde sıkıntıların mutlaka olduğunu ancak pandemi sonrasında ki gerekecek silkinişin ve yeniden kalkınmanın yine “Atatürkün devrimcilik anlayışı”ile gerçekleşeceğini bu anlamda umutlu olduğunu ifade etti. Dr. Serdar Şahinkaya; “bir vefakarlık ve iyilik kenti olan İzmir’in İktisat ve Adalet özlü yıldönümlerini yaşatırken; Atatürk ile birlikte Dr. Mahmut Esat Bozkurt’u, Mustafa Necati (Uğural’ı), Kongre Genel Sekreteri Ahmet Hamdi Başar’ı da hatırlamalarını, unutmamalarını” diledi. “Daha görkemli bir abide’nin İzmir’e yakışacağını” da söyledi. Evet, görüldüğü gibi bu yıl 53’ncü kez düzenlediğimiz “iktisat ve adalet kutlama”sında; pandemi dönemi ve sonrası “yeniden kalkınma ruhuyla” konunun en birikimli uzmanları ve uygulamacıları tarafından ele alındı ve sonuçları bildiri haline getirildi. Sempozyumda Görsel Sanatçı, Kolleksiyoner Atatürkoloğ Ahmet Gürel’in hazırladığı “1923 İzmir İktisat Kongresi ve Medeni Kanun tarihçesi filmi” izlendi ve çok beğenildi. 98 yıl önce “1923 İzmir İktisat Kongresi”ne delege ve izleyici olarak katılmış Koç Grubu’nun kurucusu Mustafa Vehbi Koç, Dr. Behçet Uz, Şerif Remzi Reyend ve Eczacıbaşı Süleyman Ferit Bey ‘ler de özel olarak saygıyla anıldılar. Dört yıl önce 20l7 yılının 24 Şubat’ında Karşıyaka’nın efsane değerlerinden Tahir Türetken ile İzmir sanayi dünyasının duayen isimlerinden Yusuf Uz’u kaybetmiştik. Bu yıl 24 Şubat Çarşamba günü yasaklar nedeniyle anma törenleri yapamıyoruz. Ancak; Soğukkuyu Kabristanı’na pandemi korunma önlemleri nedeniyle yasaksız saatlerde “özel kabir ziyaretleri yapabileceğız.” Dördüncü ölüm yıl dönümlerinde “Efsane Kafsinkaflı Tahir Türetken Ağabeyimizin” kabrinin başucunda mesafeli olarak sessizce hatim dualarımızı yaparak, Yusuf Uz ile birlikte Şubat Ayında yitirdiğimiz değerlerimizden Prof. Dr. Şadan Gökovalı’yı, Kemal Baysak Başkanımızı, Prof. Dr. Doğan Cücenoğlu Hocamızı, Duayen Tarihçi, Doç. Dr. Oktay Gökdemir’i rahmet ve minnetle anacağız. Geçtiğimiz yıl ard arda yitirdiğimiz efsanevi belediye yöneticilerinden Türker Tunalı ile Özdal Sezen’i, Kafsinkaf’ın sevilen simalarından; Şair Çınar Çığ’ı, Bisikletçi Sedat Benli’yi, Ruşen Hepsarsar’ı, Karşıyaka’da da yaşamış ve okumuş Milli Şehidimiz Tankçı Teğmen Ali Emre Fırıncıoğulları’nı, Milli Atlet ve Antrenör Edip Akarsu’yu, Nazire Bilgen Hanım’ı, Suzan Yılmazer’i, Murat Duyal’ı ve diğerlerini hatim dualarımızla anacağız. Merhum Yusuf Uz ile Dr. Burhan Özfatura’nın ilk Belediye Başkanlığı döneminde, birlikte Konak ve Büyükşehir Belediye Meclisi üyeliklerinde bulunduk. Henüz hayattayken kendi adına okullar da yaptırtıp, hizmete açmış Yusuf Uz, tam bir “namus ve dürüstlük abidesiydi. İzmirlileri ilgilendiren belediye ihalelerinde, İzmir halkının çıkarlarını koruyup, kollamıştı. Memleketimize ve İzmir’e dövizler kazandıran, yüzlerce aileye iş ve aş sağlamış çok başarılı bir tekstil sanayicisi ve ihracatçısıydı. Mütevazi, tevazu sahibi, paylaşımcı, iyiliksever ve çok merhametli bir değerimizdi. 24 Şubatlarda asla unutmayarak mutlaka anacağımız, “gerçek bir Ağabeyim gibi” çok sevdiğim ve değer verdiğim “Kaf sin kaf Karşıyakalılarının emsalsiz ve müstesna değeri, duayen Spor ve Cemiyet Adamı Tahir Türetken’i 94 yaşında kaybetmiştik. Şuuru son nefesine kadar yerinde olan, 80 yıllık K.S.K.’li ve K.S.K.’de çok küçük yaşlardan itibaren sporculuk, idarecilikler, Başkanlıklar yapmış, Çeşitli federasyonlarda üst düzey görevler üstlenmiş, Belediye Meclisi ve Encümen Üyeliklerinde de bulunmuş, Yapıcı, yaratıcı, paylaşımcı, dayanışmacı, iyiliksever, vefakar ve cefakar bir değerimiz olan Tahir Türetken Ağabeyimizi, maalesef dört yıl önce binlerce kişinin katıldığı törenlerle, İzmir K.S.K. Yelken Tesislerinde yaptığımız törenden sonra Bostanlı Beşikçioğlu Camii’nden ve ardından Soğukkuyu Kabristanı’nda sonsuzluğa uğurlamıştık. Yüce Allahtan rahmetler diliyorum. Mekanları cennet olsun. Maalesef Şubat aylarını hep hüzün ayları olarak yaşadım. “Türk Atletizminin en önemli İzmir’li isimlerinden, Karantina’lı, Kafsinkaf’lı ve Fenerbahçe’li Milli Atlet ve Teknik Direktörlerden, Atletizm Milli Takımı Antrenörlerinden Edip Akarsu’yu da dört yıl önce Karşıyaka’dan çok anlamlı törenlerle uğurlamıştık. İlk kez Türk Atletizminin yaşayan en önemli isimleri, Edip Akarsu için “Karşıyaka Yelken Tesisleri”nde ki törende bir araya gelmişlerdi. Yine bir şubat ayı içinde; İzmir Kemeraltı ve Alsancak’ın bir zamanlar en çok sevilen isimlerinden, hayırseverliği ve iyilikseverliği ile tanınan, 11 yıl önce 2010 yılında genç yaşta yitirdiğimiz, Matbaacı Murat Duyal’ı ölüm yıl gününde Doğançay Kabristanı’nda andık. 6 yıl önce bir 23 Şubat günü çok genç yaşta, henüz 50 yaşında, ani bir metil alkol zehirlenmesi sonucunda yitirdiğimiz, hepimizin çok sevdiği Gazeteci-Yazar ve Fotoğraf Sanatçısı Sedat Peker’i de anıyoruz.

29 yıl önce yitirdiğimiz Türk biliminin ve Türk gazeteciliğinin duayen, Atatürkçü yazarlarından ve “Hocaların Hocası” olarak tanınan, Ord. Prof. Dr. Hıfzı Veldet Velidedeoğlu’nu da andık. 26 Şubat Cuma günü ise 61’nci ölüm yıldönümünde, Atatürk’ün Cumhuriyet devrimlerinin Milli Eğitim Bakanı ve İzmir Sevdalısı Hasan Ali Yücel’i anacağız. Ayrıca 31 yıl önce, 26 Şubat’ta Azerbaycan’ın Dağlık Karabağ bölgesinde ki Hocalı Kasabasında yaşandığı için “Hocalı Katliamı” olarak hatırlanan ve Ermeniler tarafından katledilen çoğu çocuk ve kadın olan 613 şehit soydaşımızı da anacağız. Şubat ayı içinde yitirdiğimiz tüm bu değerlerimizin anılarına hafta içinde İzmir’in üç ayrı bölgesinde Lokma döktürtüp, dağıtacağız. Ayrıca çocuk yuvalarına irmik helvası göndereceğiz. 27 Şubat Cumartesi günü; şayet katledilmeseydi, 72 yaşını tamamlayıp, 73 yaşına basacak olan “68’liler kuşağının” simge isimlerinden, 68’lilerin “Yol Arkadaşımız” dedikleri ve “Devrim Şehidi” kabul ettikleri Deniz Gezmiş’i, 73’ncü doğum gününde, “68’liler Kuşağının da 53’ncü yıldönümü” etkinliği ile bütünleştirerek sosyal medya iletişimi üzerinden anacağız. Ayrıca önümüzdeki hafta içinde, İzmir Kenti, İzmirliler ve Bornovalılar için çok önemli bir değerimiz olan, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümünün kurucularından, İzmir Atatürk Ormanı’mızın Onursal Üyesi ve eski Bornova Belediye Başkanı Prof. Dr. Aysel Bayraktar’ı da anacağız. Tam 33 yıl sonra çok genç yaşta yitirdiği, eşi Prof. Dr. Kazım Bayraktar’a kavuşmuş Aysel Bayraktar Hocamızı da rahmet ve minnetle anıyorum. Geçtiğimiz yılın 25 Şubat’ında yitirdiğimiz gerçek bir “Cumhuriyet Hanımefendisi” olarak bilinen, İstanbul Teknik Üniversitesi mezunu ve Yüksek Mimar-Mühendis, İzmir Belediyesinde üst düzey yöneticilikler yapmış olan Benal Gençol Hanımefendiyi de çok vakitsiz toprağa verme acısını yaşamıştık. İzmir’de 1969 – 2000 yılları içinde İzmir Belediyesinde; Şef, Amir, Planlamacı, Müdür ve Başkan Yardımcısı olarak görevler yapan Benal Gençol, ardından İzmir’i ve tüm kent Belediyelerini yakından ilgilendiren önemli bir değişimin ve gelişimin de kahramanıydı. İster inanın, ister inanmayın. İzmir’imiz; “Kentsel Planlamayı” bilimsel teknik temele oturtmuş, Cumhuriyet Türkiyesinin ilk, öncü ve önder kentlerinden birisidir. Türkiye’de ilk “kentsel planlama birimi”, 27 Temmuz 1932’den itibaren Dr. Behçet Uz döneminde İzmir’de kurulmuştur. Avrupalı Planlama Uzmanlarından da yararlanan Dr. Behçet Uz, en başta şimdiki Cumhuriyet (Gazi) Meydanı ve Gazi Heykeli olmak üzere kentin tüm yeni meydanlarını, caddelerini, bulvarlarını, Kültürpark’ı, diğer park ve bahçeleri, yeni hastane, otogar ve tüm kamu tesislerini modern şehircilik anlayışıyla planlatmış ve inşasını gerçekleştirmiştir. Böylelikle Dr. Behçet Uz, “İzmir’i Yeniden Yaratan Adam” ünvanını kazanmıştır. Atatürk’ün özel talimatlarıyla; yakılmış ve yıkılmış İzmir’i küllerinden alarak, yepyeni bir “Atatürkiye - İzmir” kenti yaratmıştır. Ancak; Dr. Behçet Uz’un İzmir’de oluşturduğu O “Kentsel Planlama Birimi”, zamanla tüm Türkiye’de olduğu gibi, İzmir’de de; İmar – İskan ve Bayındırlık Bakanlığı’na bağlı olarak, merkezden kontrollu çalışmasını sürdürmüştür. İzmir Belediyesi’nin “Planlama Servisi” de İzmir Belediyesi İmar Müdürlüğü’ne bağlı olarak Bakanlığın Bölge Müdürlüğü’nün uhdesinde ve şimdilerde de halen var olan “Fuar&Kültürpark Müdürlüğü” binasının 3’ncü katında çalışmaktaydı. Yani İzmir’in geleceğe yönelik tüm kentsel tasarımları öncelikle “İmar ve İskan Bakanlığı”na bağlı olan 1973 Yerel Seçimlerinde Osman Kibar gibi dev bir ismi yenerek “İzmir Belediye Başkanı” seçilen İhsan Alyanak’ın kafasında, özellikle; Yeni Şehir Plancılığı, İzmir’in yenilenmesi, İzmir’in değişimi anlamında sayısız yeni proje ve plan vardı. Tam da O yıllarda, Ankara’da ki koolisyon hükümeti de İhsan Alyanak’ın mensubu olduğu C.H.P.’nin ağırlığındaydı ve Başbakan da Bülent Ecevit’di. İzmir’in eski Belediye Başkanlarından Dr. Behçet Uz’un, Av. Enver Dündar Başar’ın, Enver Saatçıgil’in, Rebii Başol’un ve Osman Kibar’ın müşterek hatırlatmalarını da dikkate alan Başkan İhsan Alyanak, İzmir Milletvekillerinin ve en önemlisi o yıllada ki Devlet Planlama Teşkilatı Başkanı Prof. Dr. Bilsay Kuruç’un da destekleriyle, Ankara ile yaptığı temaslarla, “İzmir’in Kentsel Planlama ve Uygulama Hizmetlerini” İzmir Belediyesine bağlattırdı. Böylece daha önceden çalışmalarını ve başarılarını izlediği, İstanbul Teknik Üniversitesi mezunu, genç ve çalışkan Yüksek Mimar – Mühendis Benal Gençol’u da ilk kez kurulan “İzmir Belediyesi Planlama Müdürlüğüne” atadı. İzmir Belediyesi’nin genç ve başarılı Planlama Müdürü Benal Gençol, yenilikçi, üretken, çalışkan ve başarılı Mimar, Mühendis, Şehir Plancılarından ve Harita Uzmanlarından oluşan yepyeni ve oldukça donanımlı bir teknik kadro oluşturdu. Kısa zamanda İhsan Alyanak’ın üzerinde durduğu “İzmir’in geleceğine yönelik kentsel yenilenme projeleri” hazırlandı ve uygulanılmasına başlanıldı. Belediye Başkanı “İhsan Alyanak’ın İzmir’de yaratmak istediği Egekent, Evka’lar, Mim Kent’ler, Uzundere, Çiğli, Bornova, Buca, Narlıdere gibi alanlarda, toplamda 150 – 200 BİN Konutluk toplu konut alanları, Ege Koop projeleri gibi, bu alanda ki İzmir’in ilk toplu yerleşke arsalarının üretimi, ayrıca yepyeni rekreasyon alanları, parklar, caddeler, bulvarlar, meydanlar ve daha çok şey… Rahmetle andığımız ve yitirdiğimiz Benal Gençol’un yönetiminde ki teknik kadrolar sayesinde İzmir’de gerçekleşmiştir. Başkan İhsan Alyanak tarafından; 1977 yılında, “İzmir Belediye’sinin ilk hanım Belediye Başkan Yardımcısı” da yapılan ve iki binli yıllara kadar, İzmir’in sayısız teknik, ulaşım, habitat, çevrecilik ve planlama hizmetlerine öncülük yapan, rahmet ve minnetle andığımız Benal Gençol’u, Ayrıca 4 Mart 2021 Perşembe günü Altıdağ’da ki kabrinin başında anacağımız İhsan Alyanak Başkanımızla birlikte bir kez daha yad edeceğiz. Tüm okuyucularıma, sağlık, mutluluk ve esenlikler diliyorum.