İslam’da kurban sözcüğünün Arapçadaki k-r-b-kurb kökünden geldiği ve Arapça’da -an eki olmadığından, kurban sözcüğünün Farsça’dan geçtiği öne sürülür. Doğrusu İbranicedeki “korban” sözcüğünden geldiğidir. Kurbanın Arapça karşılığı ise “zibh”tir. Kurbanın kökeninin paleolitik çağa yani taş devrine kadar dayandığı tahmin edilmektedir. Platon’a göre kurban, ilahlara sunulan armağandır.
Yahudilikte iki tür kurban vardı. Yakma kurban ve takdimeler. Süleyman Mabedinin yıkılmasından sonra Kurban ibadeti askıya alınmıştır. Günümüzde Yahudiler, günahlardan arınmak için horoz veya tavuk kurban eder, etlerini fakirlere dağıtırlar. Hıristiyanlıkta ise Hz.İsa’nın çarmıhta bütün insanlığın günahları için kendisini kurban ettiğine inanılır. Ekmek-şarap ayini bu kurbanı temsil eder. Dolayısıyla kurban kesmeye gerek duymazlar.
Önümüz kurban bayramı. Bu vesileyle bazı genel bilgileri aktardıktan sonra kurban bayramını idrak ederken bir taraftan da konunun olması gereken haline dair birkaç kelam etmekte fayda var. İnanç ve din herkes için farklı olabileceği gibi, herkesin de bu farklara saygı duyarak yaşaması gereken kavramlar. Bu anlamda, kimilerinin kurban bayramını adeta bir toplu katliammışcasına empoze etme çabalarına karşı olduğum kadar, kurban bayramındaki kurban ritüelinin yerine başka bir takım faydalı uygulamaları koyarak bu özel günleri geçirmeyi düşünenlere gösterilen tepkilere de aynı şiddette karşı çıkıyorum.
Bayramların temel amacının insanlar arasındaki küskünlüklerin giderilmesi, ihtiyaç sahiplerine ihtiyaçları doğrultusunda yardımcı olunması, aile birliğinin ve bağların güçlendirilmesi, büyüklere saygının küçüklere sevginin hatırlanması gibi birtakım güzellikler olduğuna inanıyorum.
Kurban ritüeli ile ilgili olarak, Kur’an’da bahis konusu edilen kurban kavramının insanlar tarafından yanlış yorumlandığını söyleyenler de olduğu gibi, bunun; durumu müsait olanlar için alışageldiğimiz şekliyle uygulanması zorunlu dini bir gereklilk olduğunu söyleyenler de çoğunlukta. Çocukluğumdan beri bana verilen öğreti de, uygulanış şekli de benim ailem açısından da çoğunluğa paralel olmuştur. Ancak, din alimi olmadığımdan hangisinin doğru olduğu konusunda ahkam kesecek pozisyonda da değilim!
Bu konuda net bir bilgiye her ne kadar sahip olmasam da, net olarak bildiğim bir şey var ki; kimileri yedi kişi bir danaya veya tek başına bir koça girer fakat sevaba giremez, kimileri ise bu bayramda kurban kesmez ama başka şekillerde çokça sevaba girer. Kurban ücreti kadar veya daha bile fazlasını LÖSEV’e, Darüşşafaka’ya, Mehmetçik Vakfı’na ya da benzeri başka güvenilir kurumlara bağış yapmak suretiyle bu sevaba girmek gayet de mümkün iken, kurban kesip de etrafa caka satmaktan başka bir düşüncesi olmayanın ya da kestiği kurban etini dağıtmayanın veya kestiği kurban etiyle mangal yapıp alkol alanın ya da yaptığı eylemin asıl amacını bilmeden sadece körü körüne geleneksel bir eylem olduğu için bu eylemi yapanın sevaba girmesi mümkün müdür sizce?!
Diyeceğim o ki, siz gönlünüzü temiz tutarsanız, iyi niyetle bir şeyler yapmaya çabalarsanız yaptığınız eylemin şekli her ne olursa olsun varacağı nokta iyilik, güzellik ve sevap olacaktır.
Kurban kesip de bunu olması gerektiği şekilde yapanlardan ilk ricam işinin ehli, usta kişilerce bu işin yapılmasını sağlamaları ki bu sayede kurban edilen can’ın eziyet çekmemesi sağlanmış olur. Bir diğer ricam ise, belirlenen kesim alanlarında ve küçük çocukların gözlerinin önünde olmayacak şekilde hem çevre temizliğini korumaya dikkat ederek hem de ufak bir çocuğa psikolojik travma yaratmamaya özen göstererek bunun yapılması.
Bu bayramı artık kısıtlamaların neredeyse tamamen ortadan kalktığı bir ortamda yaşayacağız. Vaka sayıları özellikle de çok daha bulaşıcı olan delta varyantı şeklinde günlerdir tekrar artmaya başlamışken lütfen ama lütfen herkes kişisel tedbirlerini almayı sürdürsün. Herkes ivedilikle aşılarını olsun. Bu bayramı bir öncekine kıyasla biraz daha bayram gibi yaşayacak olmamızın bedelini Eylül ayı geldiğinde yine çocuklarımızı okullarına gönderemeyecek hale gelmek suretiyle ödemeyelim.
Herkesin bayramını en içten duygularımla kutluyor, iyilikler ve güzellikler diliyorum.
Sağlıcakla kalın!..
SEN DE DÜŞÜNCELERİNİ PAYLAŞ!