Geçtiğimiz hafta, Karşıyaka Stadı için Danıştay’dan beklenen karar geldi. 2014 ve 2017 yıllarında iki defa ihalesi yapılıp inşaatı başlamasına rağmen durdurulan stad projesi için, son olarak geçen hafta Danıştay 6’ncı Dairesi, yerel mahkeme kararını onayarak, verdiği karar ile Karşıyaka İlçe Stadı arsasına konu olan imar planının kesinleşmesini sağladı.
Karşıyaka taraftarlarının yıllardır bıkmadan bekledikleri stada kavuşmak için stadyum alanında geçen ay, Türkiye’nin ilk taraftar mitingini düzenlenmişti.
Konunun ilgililerine aklımızdaki soruları sorup cevap beklerken, gelin size erken Cumhuriyet döneminde, spora ve sporculuğa dair ülkemizin kurucu kadrolarının bakış açısını aktaralım.
Karşıyaka Stadyumu: Türk Sporunun Tarihsel ve Kültürel Mirası
Türk Dil Kurumu'nun tanımıyla spor, bedeni veya zihni geliştirmek amacıyla kişisel veya toplu olarak gerçekleştirilen, belirli kurallara göre uygulanan hareketlerin tümü olarak açıklanmaktadır. Sporun insanlık tarihi kadar eski olduğu ve zaman içinde evrim geçirerek milli bir aidiyet duygusundan kültürel bir aktiviteye dönüştüğü bilinmektedir.
Bu kapsamda, Karşıyaka Stadyumu'nun temel atma töreni ve devamında şekillenen olaylar Türk sporunun tarihsel ve kültürel mirasını yansıtan önemli bir örnektir.
Spor tarihimize ait koleksiyonuma yeni kattığım fotoğrafta, dönemin Karşıyaka CHP Başkanı ve aynı zamanda Karşıyaka Spor Kulübü Başkanı Süleyman Daryal’ın attığı nutuk yani tören konuşması sırasında görülmektedir.
13 Haziran 1937 Pazar günü, Osmanzade Mevkii'nde bulunan ve arsası Cumhuriyet Halk Partisi tarafından satın alınarak Karşıyaka gençliğine hediye edilen stadyumun temel atma töreninde birçok önemli isim bir araya gelmiştir. Bu isimler arasında İzmir Valisi ve Cumhuriyet Halk Partisi Başkanı Fazlı Güleç, İzmir Müstahkem Mevki Komutanı General Burhaneddin Denker, Belediye Başkan Yardımcısı, il genel meclisi üyeleri ve sivil ile askeri birçok kişi bulunmaktaydı.
Temel atma töreninde yapılan konuşmalarda, Türk sporunun ve gençliğinin önemi vurgulanmış, stadyumun gençlere sağlayacağı imkanlar ve Türk ulusunun spor alanındaki gelişimine yönelik beklentiler dile getirilmiştir. Konuşmacılar arasında Karşıyaka Spor Kulübü başkanı olan Süleyman Daryal'ın da yer alması, bu törenin önemini ve yerel yönetim ile sporun iç içe olduğunu gösteren bir detaydır.
Cumhuriyet Döneminin Spor Vizyonu: Karşıyaka Örneği
Konuşmalar sırasında, Cumhuriyet'in feyzi ve partinin şuurlu çalışmalarıyla Türkiye'nin her köşesinde modern eserlerin yavaş yavaş belirginleştiği vurgulanmıştır. Karşıyaka'nın sevgili gençleri için modern bir spor sahası ve stadın temellerinin atılması, Türk ulusunun ve Türk gücünün medeni dünyada yapıcılık kudretini gösteren önemli hadiselerden biri olarak nitelendirilmiştir. Konuşmada ayrıca, Atatürk'ün ebediyete kadar sönmeyecek olan varlığıyla Türk ulusunun harikalar yaratacağı ve Türk yurdunun bütün medeniyetlerin merkezi durumuna geleceği inancı dile getirilmiştir. Sporun gençlik için önemi ve Türk ulusunun gençlikten beklentileri üzerinde durulmuş, Atatürk'ün açtığı yolda her müşkülü kırarak, Türk milletinin asil karakterinin önemi vurgulanmıştır.
Ayrıca, Karşıyaka sahasının temininde büyük yardım ve alaka gösteren isimler özel olarak anılmış ve Türk büyüklerinin memleket sporuna verdikleri önem ve katkılar vurgulanmıştır. Karşıyaka'nın modern stadyumu, Türk sporunun ve gençliğinin gelişimi açısından önemli bir adım olarak kabul edilmiştir.
Türk Spor Kurumu'nun ve İzmir Bölgesi'nin bu önemli projede gösterdikleri destek ve katkılar da vurgulanarak, Karşıyaka gençliğine yapılan bu hediye ile sahasızlık sorununun çözüldüğü ve gençlerin istedikleri gibi geniş, düzgün ve muntazam bir meydanı artık ellerinde bulundurdukları ifade edilmiştir. Bu temel atma töreni, Türk sporunun tarihsel ve toplumsal boyutları açısından da önemli bir olay olarak kayıtlara geçmiştir.
Karşıyaka Stadyumu'nun temellerinin atılması, Türk sporunun milli bir aidiyet duygusundan öte, kültürel bir aktiviteye dönüşmeye başladığının da bir göstergesidir. Bu tesis, sadece bir spor alanı değil aynı zamanda Türk gençliğinin ve toplumunun sosyal ve kültürel gelişimine de katkı sağlamıştır.
Bu açıdan, Karşıyaka Stadyumu'nun temel atma merasimi, Türk spor tarihinde önemli bir dönüm noktası olarak kabul edilirken, o günkü konuşmalar ve etkinlikler Türk sporunun tarihsel ve kültürel mirasını anlamak için önemli bir kaynak olarak değerlendirilmektedir.
Keyifli geçen bir Ramazan Bayramı sonrası hazırladığım bu önemli makaleye ve stad tarihimiz ile ilgili konulara, ilerleyen yazılarımızda devam edeceğiz.
Zübeyde Hanım Stadı’nın gündemden düşmesine asla izin vermeyeceğiz.
#KarşıyakaStadınıİstiyor
Süleyman Daryal’ın tören konuşmasını, noktasına virgülüne dokunmadan aktarıyorum.
“Yüksek saygıdeğer bay ve bayanlar, sevgili Karşıyakalılar. Cumhuriyet’in yüksek feyzi ve partimizin şuurlu ve değerli çalışması ile ana yurdun her bucağında güneş gibi kendini yavaş yavaş belirten büyük eserlere birer birer şahid oluyoruz.
Karşıyaka’nın sevgili çocukları, güzel ve zümrüt gibi yeşil Karşıyakamızda, bugün şimdi partimizin çok varlıklı başkanı ve İzmir’in çok sevilen Valisi bay Fazlı Güleç’in büyük himmet ve yakından ilgisi ile modern bir spor sahasının, güzel bir stadın temellerini atıyoruz. Yakın aylar içinde bugün temellerini attığımız saha üzerinde meydana getireceğimiz modern idman yerinin küşat resmini(resmi açılışını) de yapmak suretiyle sevincimiz artacaktır.
Bunu bize şimdi aramızda bulunan büyüklerimizin yüksek huzurları vadediyor.
Yurttaşlarım, Ege Denizi’nin mavi sularının yaladığı ve enginlerin köpüklü ve manalı dalgalarının çarptığı pek şirin Karşıyakamızın, bu en güzel yerinde buraya çok yaraşacak bir stad yapılması ve gençliğe kucak açması, Türk ulusunun ve Türk gücünün, medeni acunda(dünyada) yapıcılık kudretini tebarrüz ettiren(gösteren) hadiselerin muhakkak ki en canlısıdır.
Aziz gençler, aziz yurttaşlar!
Bu sözlerimi size ve bütün sayın halka arz ediyorum. Ve inanıyorum ki Türk gücünü ve Türk dehasını temsil eden, başımızdaki büyük şefimiz ATATÜRK varken, onu ebediyete kadar sönmeyecek olan varlığı bize yol gösterirken, Türk ulusu harikalar yaratacak ve Türk yurdu en az zamanda bütün medeniyetlerin merkez ve mihrakı(odağı) durumuna gelecektir. Memlekette kuvvetli bir gençlik, sarsılmaz iradeli ve mazbut(sağlam) karakterli bir nesil yaratmak başlıca ereğimizdir(gayemizdir).
Saygılı kardeşlerim, hepimiz Atatürk’ün açtığı yolun yolcularıyız. Bu yol bizi kutluluğa, bayındırlığa, zenginliğe götürüyor. En büyüğümüzden en küçüğümüze kadar, kadın-erkek bizler için onun gösterdiği hedef, bir idealdir.
Söyleyebiliriz ki ülkümüz bizzat Atatürk’tür. Büyük dâhinin, neslimize aşıladığı sonsuz heyecan, Türk ulusuna ve Türk gençliğine karşı zaman zaman verdiği veçhe, bize en büyük ilham kaynağıdır.
Onun açtığı şehrahta(yolda) her müşkülü(zorluğu) kırarak, her maniyi yenerek ilerleyecek ve ereğimize(gayemize) erişeceğiz.
Arkadaşlar, bütün meziyetleri nefsinde toplayan aziz Türk milletinin çocuklarıyız. Ecdadımız Türk şeref ve haysiyetini daha tarih başlarken bütün acuna(dünyaya)tanıtmışlar ve tarihte devirler kapatarak çağlar açmışlar. Tahtlar devirerek ülkeler fethetmişler ve Türk adına saygı gösterilmesini bütün cihana öğretmişlerdir. Damarlarımızda dolaşan kan, asil milletimizin temiz ve bozulmamış kanıdır.
Büyük başkan İnönü ve büyüğümüzün emirlerini yerine getirmekte gösterdiği kiyaset(akıllıca davranış) ve yüksek kabiliyetle değerli bir devlet adamı vasfını kazanmış uluslar arası siyasetinin çok kıymetli tanınmış ve seçilmiş bir uzvu haline gelmiştir.
İsmet İnönü’nün Başvekaletteki on senelik varlıklı mesaisi, yurdumuzu Avrupa memleketleri seviyesine çıkarmış, Türk menabiini(kaynağını) Türk kültürünü, Türk ekonomisini ve Türk’ün mevcudiyetini dünya muvacehesinde(karşısında) bilfiil göstermek şerefine erdirmiştir. Çelik kollu ve demir iradeli bir neslin yetişmesi yalnız Cumhuriyet’e nasip olan mesut bir mazhariyettir.
Ankara Stadı, Türk’ün ve Türk büyüklerinin spora verdikleri önemin çok beliğ(düzgün) bir misalidir.
Büyüklerimizin bu kıymetli yardımlarını, gençliğin de değerleriyle karşılaşmaları ve Türkiye Cumhuriyet’inde kuvvetli bir sporun yer tutması ve dünya muvacehesinde(karşısında) de Türk gücünün en önde yer alması bütün ulusun çok içdemli(samimi) arzusudur.
Türk büyüklerinin memleket sporuna gösterdikleri yardımı, burada sayın huzurunuzda derin bir minnet ve şükranla anmayı borç bilirim. Karşıyaka sahasının temininde büyük yardım ve alakasını gördüğümüz ve kalplerimizde derin bir sempati yaratan halkçı valimiz Fazlı Güleç'le bu hususta candan çalışan ve kendine has bir incelikle yerinde kombinezonlar yaratarak muavenet(yardım) ve müzaheretini(ilgisini) ibzal eden(sergileyen) kıymetli Belediye Reisimiz Behçet Uz'a ve bu sahanın bütün teşkilâtıyla meydana gelmesinde yardımlarını aldığımız ve alacağımız Türk Spor Kurumu Genel Başkanlığı’na ve İzmir Bölgesi'ne, Karşıyakalılar namına minnet ve teşekkürlerimi sunarım.
Sevgili Gençlik, şimdiye kadar Karşıyaka'nın olgun ve sağlam bünyesinde bir eksiklik halinde devam ede gelen sahasızlık, partimizin Karşıyaka gençliğine bu alanı hediyesiyle bugünden itibaren tamamlanmıştır. “At var meydan yok” diyen gençliğe işte, istedikleri gibi geniş, düzgün ve muntazam bir meydan.
Bundan sonraki himmet, ilgi ve çalışmayı kıymetli Karşıyaka gençliği, artık sizden istiyoruz ve bekliyoruz. Yaşasın en büyüğümüz Atatürk. Yaşasın İnönü ve kıymetli arkadaşları. Yaşasın Türk ulusu. Yaşasın Türk gençliği"
SEN DE DÜŞÜNCELERİNİ PAYLAŞ!