Gelecekte bilgisayarlar bize rakip mi olacak?

IBM T.J. Watson Araştırma Merkezi Araştırmacı ve Proje Yöneticisi Dr. Yurdaer Doğanata, “Necdet Doğanata Bahar Konferansları” kapsamında İzmir Üniversitesi’ne konuk oldu. “Bilgisayarlar Bilişsel Yetersizliklerimize Çare Olabilecek mi?” başlıklı bir sunum yapan Doğanata, gelecekte tıptan hukuka pek çok alanda bilgisayarların sahip olacakları modellemeler sayesinde insanlardan daha iyi çözümler üretebileceğini söyledi. IBM tarafından geliştirilen Watson adlı bilgisayarın Tıp Fakültesi ikinci sınıfı bitirmek üzere olduğunu, onkoloji konusunda dünyanın en iyi uzmanları gibi teşhiste bulunabilecek eğitime sahip olduğunu söyleyen Dr. Doğanata, “Ancak Watson hiçbir zaman empati kurma, bilinmeyeni merak etme, hatalarından pişmanlık duyma, fedakârlık, vicdan, doğru ve güzeli arama arzusu gibi insani değerlere sahip olamayacak” diye konuştu. Doğanata ayrıca, IBM’in her konuda insanlarla tartışabilen, ikna edebilme gücü olan, fikir alışverişinde bulunabilecek bir bilgisayar üzerine çalışmalarını sürdürdüğü bilgisini paylaştı.

21’inci yüzyılın petrolü:Veri

İzmir Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Kayhan Erciyeş, Doğanata Eğitim ve Kültür Vakfı Başkanı Selim Doğanata ile akademisyenler ve öğrenciler tarafından ilgi ile takip edilen sunumunda akıllı telefonlar, bulut sistemleri ve sosyal medyanın birleşimi ile dünyadan veri patlaması yaşandığını belirten Doğanata, bu veri okyanusunun “21’inci yüzyılın petrolü” olarak adlandırıldığını belirtti.

Hangi meslekler tehlikede

Bilgisayarların, sadece insanların yapabileceğine inanılan işleri, insanlardan daha iyi yapmaya başlamasıyla birlikte bilişsel (kognitif) insanın yetersizliklerinin de görülmeye başlandığına değinen Doğanata, bilgisayarların özellikle veri analizi ve rutin işleri içeren üretim, motorlu araç sürücülüğü, hatta sadece semptomlara bağlı tıp doktorluğu, matbu formların doldurulmasından ibaret olan avukatlık, kurallara bağlı karar vermede hakimlik gibi mesleklerde insanlardan daha az hata yapacağını, daha objektif kararlar verebileceğini söyledi. Yurdaer Doğanata, sözlerine şu bilgileri paylaşarak devam etti:
“Bilgisayarlar ile rekabet edebilmek için insan olarak farkımızın ne olduğunu anlamak zorundayız. Amerika’da her 5 tıbbi teşhisten bir tanesi yanlış, her yıl 1,5 milyon insana yanlış reçete veriliyor, yılda 50 bin kişi yanlış teşhisten ölüyor. 1953’ten beri Amerikan mahkemelerindeki 7 bin davayı analiz eden bir bilgisayar,  yüzde 70’ten fazla doğrulukla mahkeme sonucunu tahmin edebiliyor. İsrail mahkemelerinde yapılan bir araştırma hakimlerin aynı suça sabah daha az, öğleden sonra daha fazla ceza verdiğini ortaya koyuyor. Araçların ön camına yerleştirilen bir bilgisayar dikkatinizi ölçerek yüzde 70 doğrulukla kaza yapıp yapmayacağınız bilgisini veriyor. Artık otomobilleri insanlardan çok daha iyi kullanan bilgisayarlar var.  Hepimizin cevabını vermesi gereken bir soru var: ‘insan’ olarak farkımız, üstünlüğümüz nedir?”

Sunumu sonunda Dr. Yurdaer Doğanata’ya teşekkür plaketini Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tuncay Ege takdim etti.