Yaklaşık bir asırlık çocuk dergileri ilgiye sunuldu

Türk Kütüphaneciler Derneği (TKD) İzmir Şubesi'nin destekleriyle açılan ve yaklaşık 150 yıl önce basılan çocuk dergilerinden 57 dergi örneği meraklıların ilgisine sunuldu. Açılışa çok sayıda davetlin yanı sıra Türk Kütüphaneciler Derneği (TKD) İzmir Şube Başkanı Asuman Nesibe Gök de katıldı. Gök, açılışta yaptığı konuşmada 1869-1928 yılları arasında yayınlanan Osmanlıca Çocuk Dergileri’nde çocukların eğitimi ve terbiyesini esas alan konulara yer verildiğini belirtti.

Gök, “1869 -1923 yılları arasında çıkan çocuk dergilerinde ağırlıklı olarak terbiye, ahlâk, eğitim gibi konular işlenmiş. Eğitici özellikler taşıyan bu dergilerde bilgi verici ve ahlâkî yazılara, okullardan haberlere, okuyucu mektuplarına, bilmecelere, hikâyelere, eşya ve hayvan tanıtımlarına, Osmanlı ve Avrupa basını hakkında bilgilere, yeni gelişmelere, keşiflere, tarih, geometri, hesap, coğrafya bilgileri ve özlü sözlere, İstanbul ve semtlerine, tarihî yapılara ve Avrupa medeniyetine ait bilgilere yer verilmiş. Ayrıca ülke ve dünyadan haberler, fıkralar, çocuk şiirleri, masallar, çocuklar için yazılmış tiyatro eserleri, sağlık, spor ve izcilik yine bu dergilerde yer alan başlıklar arasında yer alıyor. Bu dergilerde yer alan yazılar eğlendirerek eğitme amacı gütmüştür. 1923’ten sonra ise yeni kurulan devletin benimsediği fikirlerin aşılanması, öğretilmesi amaç olmuştur. Bu fikirlerin başında laiklik, batılılaşma ve inkılâpların savunuculuğu gelir” diye konuştu. Gök, serginin pek çok yerde açılacağını ve ileri tarihlerde de Kars’a gideceği bilgisini verdi.

En uzun ömürlü çocuk dergisi olan ‘Çocuklara Mahsus Gazete’, 9 Mayıs 1896’da yayınlanmaya başlamış ve 626 sayı çıkmış. ‘Kız ve erkek bütün çocukları, daha iyi ahlâklı, daha bilgili hale getirmeğe hizmet etmek gayesi” ile yayınlanan gazete 1903 yılına kadar yayınını sürdürmüş. Onu 166 sayıyla ‘Çocuklara Rehber’ dergisi takip ediyor. 1897 yılında Selanik’te çıkartılmış. Osmanlıca Çocuk Dergilerinin, genelde kısa bir yayın hayatına sahip olduğu görülmektedir. Mümeyyiz isimli dergi ise sadece 49 sayı çıkmış. Dergide, çocuklar için haberler, bilmeceler, roman tefrikaları, ahlâki yazılar yayınlamış. Çocuklar için yayınlanan dergilerin tarihi açısından büyük önem ve değer taşıyan sergiye özellikle okul çağındaki gençler yoğun ilgi gösterdi. Sergi, 23 Ocak tarihine kadar Türkan Saylan Kültür Merkezi Sanat Galerisi’nde izlenebilecek.