Helal Süt Emmiş

Bizim toplumumuzda dürüst, tutarlı insanlar için genelde “helal süt emmiş” derler. Sıkça da “Allah helal süt etmiş eş nasip etsin” dileklerinde bulunulur. Yeterli anne sütü alan çocuğun bedenen ve ruhen daha sağlıklı olduğu bilim insanlarınca belirtilir. Bizim oralarda yetersiz beslenen, sütü kesilen annelerin bebeklerine başka anneler emzirir. Aynı annenin sütünü emen bebekler süt kardeşi olur ve birbirleri ile evlenmeleri asla mümkün değildir. Şafii mezhebine göre de kardeş sayıldıklarından birbirlerinden abdestleri bozulmaz. Çocuğuna anne sütü bulamayan anneler, marka mamaların olmadığı dönemde keçi, koyun, inek hatta eşek sütü ile bebeklerini beslerlerdi. Zeki olanlara, eşek sütü ile mi beslendin diye de takılırlardı. Bu yıl dünya genelinde çocukların karşı karşıya olduğu beslenme bozukluğunu ortadan kaldırmaya yönelik küresel taahhüdü daha etkili şekilde yerine getirmek için “Büyüme için Beslenme Eylem Yılı” ilan edilmiş. UNICEF’in Beslenme Danışmanı France Bégin, Tüm bebeklerin doğumdan sonra altı ay süreyle yalnızca anne sütüyle beslenmeleri halinde her yıl 800 bin kadar ölümün önlenmesi mümkün olabileceğini dikkat çekmişti. UNICEF verilerine göre doğumu izleyen ilk bir saat içinde emzirilen bebek sayısındaki artış son 15 yıl içinde yetersiz kalmış. Örneğin, dünyada beş yaşından küçük çocuklardaki ölüm hızının en yüksek olduğu Sahra Güneyi Afrika’ya bakıldığında, emzirmeye erken başlama uygulamasının Doğu ve Güney Afrika’da 2000 yılından bu yana ancak yüzde 10 arttığı Batı ve Orta Afrika’da ise aynı kaldığı görülmüş.

‘SAĞLIKLI NESİLLER’

1-7 Ekim “Emzirme Haftasında” yoğun etkinlikler yapıldı. Karşıyaka’da Mavibahçe AVM de kurulan bilgilendirme standına yoğun ilgi vardı. Özellikle yeni anne adaylarından. Bu ilgi gelecek kuşaklar için umut vericiydi. “Sağlıklı Nesiller, Sağlıklı Gelecek İçin Anne Sütü!” şart. Çiğli Eğitim ve Araştırma Hastanesi Emzirme Danışmanlığı Birimi tarafından, Emziren anneleri bilgilendirmek ve emzirmeye teşvik etmek için Mavibahçe AVM de kurulan bilgilendirme standı kurulmuştu. Çiğli Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimi Dr. Öğretim Üyesi İlker Kızıloğlu’nun, Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü Sevgi Çınar, Psikolog, Emzirme Danışmanı ve Gebe Okulu çalışanlarının hafta boyunca çalışmalara büyük destek sağladığını öğrendiğimde ‘İşte ayakları yere basan bir proje’ dedim. Bu bilgilendirme stantları anne/anne adayı ve yakınlarının özel dönemine eşlik edilmesi, gerçekleştirilen eğitimlerle anne/anne adayı ve yakınlarının bilgi düzeyini arttırmanın ve bilinçlendirmenin yanında gebeliğin ve doğum sürecini daha kaliteli ve sağlıklı geçirip duygusal ve bedensel yönden doğuma ve doğum sonrasına hazırlama açısında önemliydi. Bilimsel veriler emzirmenin anne bebek arasındaki bağı kuvvetlendirdiği, bebeğin psikolojik gelişimini etkilediği, bebeğin çene ve diş gelişimini sağladığını göstermiştir. Anneyi kadınlara özel kanser türlerinden kısmen, ilerleyen yaşlarda kemik erimesinden koruduğu gibi şeker hastası annelerde insülin ihtiyacını azaltıyor. Aralık 2021’de de Japonya’da düzenlenecek olan Büyüme için Beslenme Zirvesi ile doruğa ulaşan, dünyanın küresel yetersiz beslenme sorunuyla mücadele etme biçimini değiştirme amaçlanıyor. Büyüme için Beslenme Eylem Yılı’nın başarılı olması için; öncelikle her çocuğun besleyici, güvenli ve uygun fiyatlı gıdaya erişimini sağlayacak, yeterli beslenme hakkını emzirmeden başlayarak güvence altına alınmalı.

“İklim krizi”

Geçenlerde dünya için asıl tehdidin “İklim krizi” olduğunu yazmıştım. Türkiye “İklim krizi” ile ilgili ile ilgili çalışmalara başlandı. Paris İklim Anlaşması’nı ilk imzalayan ülkelerden biriydik. Ekimin başında Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde onaylandı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın ismi Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı olarak değiştirildi.

Yeryüzü coğrafyası insanlığın ortak yaşam alanıdır. Bunu korumak hepimizin görevi.