Sağlık Alanında Eğitim Veren Bölümler - 1

Bir önceki yazımda meslek seçimi yaparken dikkat edilmesi gereken ilkeleri yazmıştım. Üniversite program/bölüm seçimi bir meslek seçimidir. Bireyler ilgi ve yetenekleri doğrultusunda meslek seçtiğinde, ülkenin insan kaynağı doğru yönlendirilerek mutlu insanların sayısı artmış olur. Mutlu insanların ülke kalkınmasına ve toplumsal moral değerlere olumlu etkisi vardır.

Üniversitelerin bölüm ya da programlarından mezun olanlar kendi alanlarında ya da çok farklı alanlarda iş bulabiliyor, iş kurabiliyorlar. Bazı bölümler çok farklı istihdam alanı yaratırken, bazı bölümler daha dar istihdam alanına sahip.

Üniversitede alınan eğitimin karşılığı olan diploma, üniversitenin etiketi; iş hayatında yüzde elli etkisi var. Geriye kalan yüzde elli, bireyin yeteneği, becerisi, azmi, hırsı, gelişmeye ve değişmeye açık olması, çalışkanlığı ve üretkenliği gibi kişisel özellikler.

Bugünkü yazımda sağlık alanında eğitim veren Tıp Fakültesi, Diş Hekimliği Fakültesi, Eczacılık Fakültesi ve Sağlık Bilimleri Fakültesinin bölümlerini ve mezuniyet sonrası iş alanlarını tanıtmaya çalışacağım.

Bu yazı mesleki tanıtım yazısının ilk olacak. Yarın Mühendislik Fakültelerinin Bölümlerini tanıtacağım.

Tıp Fakültesi

Tıp eğitimi 6 yıldır. Mezunlar “Doktor” unvanı alır. Türkiye’de 61 devlet, 21 vakıf üniversitesi olmak üzere 82 tıp Fakültesi vardır. 16.448 kontenjanı var. Sayısal Puan türünden öğrenci alıyor. En düşük 50 bininci aday yerleşecek.

Doktorluk: İnsanların sağlığını korumaları için önlemler alır ve tavsiyelerde bulunur, hastalıklara teşhis koyar, tedavi eder, gerekli hallerde tıbbi müdahalelerde bulunarak hastanın iyileşmesi yönünde çalışmalar yürüten bir meslek dalıdır.

Tüm mezunlar pratisyen hekim olarak devlete hizmet yükümlülükleri (zorunlu çalışma şartı) olduğu için sağlık kurumlarına (Devlet Hastanesi Acil Servisleri, Aile Sağlığı Merkezleri, Dispanserler, Halk Sağlığı Laboratuvarları, Kan Merkezleri) atanırlar. Tıp Fakültesi mezunlarının iş kaygısı, iş arama, mesleğe atılma gibi zorlukları yoktur. Türkiye’de tek iş garantili meslek, doktorluktur.

Uzman doktor olmak için, Tıpta Uzmanlık Sınavı’nda (TUS) başarılı olmak gerekir. TUS sınavına giren pratisyen hekimlerin yaklaşık yüzde 10-15’i Tıp Fakültelerinde puan ve tercih durumlarına göre uzmanlık eğitime başlar. Uzmanlık durumuna göre üç ya da dört yıl süren bir süreçten sonra “Uzman Doktor” unvanıyla hastanelerin kliniklerinde görev yaparlar.

Tıp Fakültesi mezunları; Uzmanlık sonrası akademisyenlik, devlet sağlık kurumlarında, özel hastanelerde, özel kliniklerde, kurum tabipliği, Kızılay kan merkezinde, sağlık kurumlarında yönetici ve özel muayenehanede mesleğini yürütebilecek iş imkanları vardır.

Diş Hekimliği Fakültesi

Diş Hekimliği eğitimi 5 yıldır. Mezunlar “Diş Hekimi” unvanı alır. Bu yıl 7.752 kontenjan ayrılmıştır. Sayısal puan türünden en düşük 80 bininci öğrenci yerleşecek.

Diş hekimi; insanların dişlerinin, diş etlerinin, çene ve ağız içi dokuların sağlığının korunması, teşhisi, tedavi ve rehabilite edilmesi yönünde ağız ve diş sağlığı çalışmaları yürüten bir meslek dalıdır.

Diş hekimliği tercihinde bulunacak adayların, el-parmak becerisi gelişmiş olması, estetik duygusu yüksek, hasta ile çok yakın temas gerektiğinden iletişim ve empati kurabilme becerisinin olması gerekmektedir. Sürekli ayakta çalışma zorunluğu vardır. Geleceği olan ve önemi giderek artan bir meslektir. İnsanlar git gide sağlığına ve özellikle diş sağlığına çok önem vermekteler. Bu da mesleğin popülaritesini artırmaktadır.

Diş Hekimliğinin iş alanı; Üniversitelerde akademisyenlik, Sağlık Bakanlığı’na bağlı “Ağız ve Diş Sağlığı Hastanelerinde”, özel sektörde özel diş hastanelerinde ve kliniklerde, kendi işyerini kurarak diş muayenesinde iş imkanları vardır.

Eczacılık Fakültesi

Eczacılık eğitimi 5 yıldır. Mezunlar “Eczacı” unvanı alır. Bu yıl için 3.893 kontenjanı vardır. Sayısal puan türünden en düşük 100 bininci öğrenci yerleşecek. Her yerleşim biriminde eczaneler, nüfusa göre açılmaktadır. Her yerin belli bir eczane kotası vardır. Eczaneler gece ve hafta sonu dönüşümlü olarak nöbetleşe açık olmak zorundadır.

Eczacı, ilacın üretiminden, hastaya güvenlikli bir şekilde ulaştırılması sürecinde here türlü yetkisi olan ve süreci yöneten bir meslek dalıdır.

Eczacılığın iş alanı; Üniversitelerde akademisyenlik, Sağlık Bakanlığı, Özel sektörde ilaç üretim yapan şirketlerde, hastalara ilaç temin eden kendi işi olarak adlandırılan eczanelerin işletilmesi ve yönetilmesi gibi iş imkanları vardır.

Sağlık Bilimleri Fakültesi

Sağlık Bilimleri Fakültelerinin 4 yıllık eğitim süresi vardır. Daha önce farklı fakülte altında veya yüksekokul olarak açılan sağlıkla ilgili bölümler “Sağlık Bilimleri Fakültesi” adı altında bölüm veya program olarak açılmaya başlandı. Daha önce yüksekokul mezunu olarak eğitimini tamamlıyorlardı. Fakülte bünyesinde, yüksek lisans ve doktora yapma imkanı elde ettiler.

Ebelik: Mezunlar “Ebe” unvanı alır. Bu yıl kontenjanı 4 bin 74’dür. İnsanlık tarihinin çok eski mesleklerindendir. Ülkemizde sadece kadınlar bu mesleği yürütmekteler.

Kadınların gebeliği döneminde teşhisi, gözetimi ve sağlıklı bir şekilde doğum yapmasından sorumlu olan bir meslek dalıdır.

Ebeliğin iş alanı; Üniversitelerde akademisyenlik, Sağlık Bakanlığında, özel hastanelerde ve özel klinik ve muayenehanelerde görevalır.

Hemşirelik: Mezunlar “Hemşire” unvanı alır. Bu yıl kontenjanı 16 bin 239’dur. Ülkemizde önceleri kadınlar bu mesleği yürütürken, son yıllarda erkeklerde bu mesleği yürütmekte.

Hemşireler; birey ve toplumun sağlığını koruma ve iyileşmesine destek olan, sağlıklı yaşam kalitesini artırmaya yönelik uygulamalarda bulunan bir meslek dalıdır. Hekim tarafından verilen tıbbi tedavinin uygulanması, takip edilmesi ve istenmeyen durumları doktora bildirir. Uygulanan tanı ve tedavi kayıt altına alınmaktadır. Görevini teslim alacak hemşire gelmeden görev teslimi yapılmaz.

Hemşireliğin iş alanı: Üniversitelerde akademisyenlik, Sağlık Bakanlığı (hastaneler, aile sağlık merkezi, dispanserler, halk sağlığı laboratuvarları, kan merkezleri), özel hastaneler, özel klinik ve muayenehanelerde görevalır.  

Fizyoterapi ve Rehabilitasyon: Mezunlar “Fizyoterapist” unvanı alırlar. Son yıllarda yıldızı parlayan, geleceği olan ve önü açık bir meslektir. Çok yaygın bir alanda iş olanakları vardır.

Fizyoterapistler; uzman hekimlerin teşhisiyle, hastaların hareket ve fiziksel fonksiyon bozukluklarının iyileştirilmesi veya ortadan kaldırılmasına yönelik tedavi uygulayan bir meslek dalıdır. Uzman hekim ile fizyoterapist sürekli iletişim halindedir.

Fizyoterapistlerin iş alanı: Üniversitelerde akademisyenlik, Sağlık Bakanlığı, Gençlik ve Spor Bakanlığı,  özel hastanelerde, özel klinik ve muayenehaneler, her türlü spor kulüpleri, oteller, özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri, huzur evleri, evde hizmet, mesleki rehabilitasyon merkezleri, kaplıcalar, endüstri alanda üretim yapan kuruluşlar. 

Beslenme ve Diyetetik: Mezunlar “Diyetisyen” unvanı alırlar. Son yıllarda yıldızı parlayan, geleceği olan ve önü açık bir meslektir. İnsanlar beslenme konusunda git gide duyarlı olmaya başladılar. Sağlıklı yaşam ve sıhhatli uzun ömür herkesin önceliği haline geldi.

Diyetisyenler; Bireylerin sağlıklı yaşaması ve yaşam kalitesinin artırılması için beslenme biliminin ilkeleri doğrultusunda besin ve beslenmeden oluşan sağlık sorunlarını araştıran, çözüm üreten ve sağlıklı besinin alınması yönünde bireye çalışmalar yapan bir meslek alanıdır. Toplumun sağlıklı beslenmesi yönünde bilinçlenmesine yönelik çalışmalar yürütür. Doğal yollardan besin miktarını ve zamanını başvuran kişiye düzenleyerek uygular.

Diyetisyenlerin iş alanı: Üniversitelerde akademisyenlik, Sağlık Bakanlığı, özel hastanelerde, özel klinik ve muayenehaneler, yemek şirketlerinde, güzellik merkezleri, spor salonlarında, fizik tedavi ve rehabilitasyon merkezlerinde iş imkanı vardır.

Sağlık Yönetimi: Sağlık kurumlarında yönetici veya işletmecisi olarak görev yaparlar. Son yıllarda sağlık kurumları yönetimlerini profesyonel kişiler tarafından yürütülmesi konusunda duyarlı olmaya başladılar. Önceleri sağlık kurumunun müdürü veya yöneticisi doktor oluyordu. Günümüzde sağlık kurumlarına yönetim bilimi disiplini alanında eğitim görmüş kişiler atanmaktadır.

Sağlık yöneticileri; Tıp ve sağlık hizmetlerini işletmecilik boyutuyla ele alan, yönetim anlayışını bilimsel temellerde uygulayan, toplum sağlığının korunması geliştirilmesi yönünde kurumsal kaynakların planlanması, örgütlenmesi, denetlenmesi ve insan kaynağının etkin bir şekilde yönetilmesi görevini yürüten meslek insanıdır.

Sağlık Yöneticilerinin iş alanı: Üniversitelerde akademisyenlik, Sağlık Bakanlığı, özel hastaneler, özel klinik ve muayenehanelerde iş imkanları vardır.

Meslekleri tanıtıcı yazımın bu birincisi. Köşemi takip ettiğinizde günlük olarak diğer fakültelerin tanıtımı buradan yapacağım.

Sevgili adaylar meslekleri tanıyın ve size uygun olan tercihlerde bulunan. Anne ve babalarınızla mutlaka istişarede bulunun, onların yaşamsal deneyimlerini dinleyin. Çok araştırın, meslek insanlarıyla görüşün, mesleğin icra edildiği yerleri ziyaret edin.

En doğru ve en güzel karar, araştırma yaparak, yetkin insanları dinleyerek, yazılı ve canlı kaynaklara ulaşarak, edinilen bilgileri kendi kişilik özelliğinizle karşılaştırarak karar vermenizdir.

Hepinize sevgi ve saygılarımla..!