TÜBİTAK’tan İzmir Üniversitesi projesine destek

İzmir Üniversitesi Matematik – Bilgisayar Bölümü Başkanı Prof. Dr. Alemdar Hasanoğlu Koordinatörlüğünde, Doç. Dr. Burhan Pektaş ve Yrd. Doç. Dr. Onur Baysal’ın araştırmacı olarak yer aldığı “Homojen Olmayan Euler-Bernoulli Çubuğunun Dinamik Titreşiminin Matematiksel Modelleri ve İlgili Ters Kaynak Problemlerinin Çözümü” başlıklı proje, TÜBİTAK tarafından desteklenmeye değer bulundu. TÜBİTAK, Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı çerçevesinde 2 bin proje başvurusunu inceledi ve sadece 269’nin desteklenmesine karar verdi. Bu 269 proje arasında da sadece 22 proje Mühendislik ve Fen Bilimleri ilgi alanında yer alıyordu. Araştırma odaklı bir üniversite olarak proje çalışmalarını her yıl artırarak sürdüren İzmir Üniversitesi, İzmir’de eğitim veren vakıf üniversiteleri arasında desteklenen tek üniversite olma başarısını gösterdi.

Petrol boru hatlarından uçak mühendisliğine

Projenin günümüzün en güncel mühendislik problemlerinden birisi olan statik ve dinamik yük altındaki kirişlerin titreşim problemlerine dair önemli bir çalışma olduğunu belirten Prof. Dr. Alemdar Hasanoğlu, şu bilgileri aktardı: “Statik ve dinamik yük altındaki kirişler, Mühendislik ve Fen Bilimleri yapılarının hemen tümünün temel öğesidir. Bu kirişlerle ilgili titreşim problemleri, jeofizik, inşaat, makine ve uçak mühendisliğinde, kontrol teorisi ve uygulamalarında çok geniş bir uygulama alanına sahiptir. Aynı titreşim problemlerine, akışkan yani petrol veya sıvı gaz taşıyan boru hatlarında da rastlanmakta ve geçen yüz yıldan bu yana incelenmektedir. Titreşime neden olan çeşitli yükler altındaki bu sistemlerde, statik ve hareketli yüklerin belirlenmesi, günümüzün en güncel mühendislik problemlerinden birisidir. Bundan dolayı yapısal elemanlardaki kirişlerin ve akışkan taşıyan boru sistemlerinin titreşimi ile ilgili matematiksel modeller ve problemler, hem mühendislik, hem matematik, hem de hesaplamalı bilimlerde ayrı bir önem taşımaktadır.”

Lisansüstü eğitime katkıda bulunacak

Proje sonucunda edinilen bilginin yüksek lisans ve doktora tezlerine aktarılması, bilimsel makaleler olarak yayımlanması, ulusal ve uluslararası toplantılarda bildiriler olarak sunulmasını hedeflediklerini dile getiren Alemdaroğlu, projenin teorik ve pratik amacını şöyle açıkladı: “Projenin temel teorik amacı, Euler-Bernoulli çubuğunun titreşimi ile ilgili matematiksel modelleri geliştirerek ve mühendislik bilimleri açısından makul sayılan ek koşullara dayanarak, ele alınan modeldeki hem uzay değişkenine bağlı , hem de zaman değişkenine bağlı  sağ taraf (kaynak) fonksiyonlarının belirlenmesi ile ilgili ters problemler için bir genel matematiksel altyapının oluşturulmasıdır. Pratik uygulamalar açısındansa, oluşturulacak altyapıya dayanarak, ters problemlerin sayısal çözüm yöntemi ve algoritmalarının üretilmesi ve bunlara dayanarak bilgisayar ortamında ters problemlerin çözümlerini üretebilecek paket programların hazırlanmasıdır.”

Projede, proje yürütücüsü Prof. Dr. Alemdar Hasanoğlu dışında Doç. Dr. Burhan Pektaş ile Yrd. Doç. Dr. Onur Baysal'da araştırmacılar olarak görev alacak. Ayrıca projede 2 bursiyerin de görevlendirilmesi planlanıyor.