Bilim insanları, COVID-19’un çocuklar ve ergenler üzerindeki kısa ve uzun vadeli etkilerini araştıracaklar

Doç. Dr. Aysun Doğan, TÜBİTAK’ın 1001-Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı kapsamında “COVID-19 ve Toplum: Salgının Sosyal, Beşeri ve Ekonomik Etkileri, Sorunlar ve Çözümler” özel proje çağrısı sonucunda kabul edilen projeler arasında yer almaktan memnuniyet duyduklarını ifade etti. 

Proje ekibini tebrik eden Rektör Prof. Dr. Necdet Budak, “COVID-19 salgını sırasında ülkemizde alınan önlemler kapsamında sosyal izolasyon ve karantina süreci toplumdaki her yaştan bireyi psikolojik, sosyolojik ve ekonomik olarak pek çok açıdan etkiledi. Üniversitemiz araştırmacıları meslektaşları ile birlikte bu etkiye yönelik multidisipliner bir proje hazırladılar. Bu proje ile akademi dünyasına değerli katkılar sunacaklarına inanıyorum. Proje ekibine teşekkür ediyor,  başarılarının devamını diliyorum” dedi.

Doç. Dr. Doğan, “Doğal afetler ve insan kaynaklı travmatik olayların çocuk ve ergenler üzerindeki olumsuz etkileri konusunda oldukça kapsamlı araştırmalar olmasına rağmen, COVID-19 gibi son derece bulaşıcı olup tüm dünyayı etkileyen salgın hastalıkların ya da karantinada olmanın psikolojik etkileri konusunda oldukça sınırlı sayıda çalışma bulunmaktadır. COVID-19 salgını çocuk ve ergenlerin deneyimlediği uzun süreli sokağa çıkma yasağı, okulların kapanması ve uzaktan eğitime geçilmesi yönleriyle diğer travmatik yaşantılardan farklılaşmaktadır.  Bu deneyim farkı çocukların hiç alışık olmadıkları uzaktan eğitimi takip etme, arkadaşlarından ayrı kalma, müfredat dışı (spor ve sanat) faaliyetlere katılamama ile eğitim, eğlence ve sosyalleşme için yoğun televizyon, bilgisayar ve telefon kullanımını, ebeveynlerinin mesleğine bağlı olarak bütün aile bireylerinin haftalarca 24 saat birlikte olmalarını veya günlerce ebeveynlerinden ayrı kalmalarını beraberinde getirmiştir. Ayrıca medyada ilk günden beri yayınlanan çok sayıda olumsuz görüntü ve haber ve pek çok ülkede on binlerce kişinin öldüğü bilgisi çocuklar ve ergenler üzerinde kaygı, korku, stres, huzursuzluk ve umutsuzluğa neden olmuştur” dedi.

“Pandemi sürecinin etkileri incelenecek”
Projenin amacından bahseden Doç. Dr. Doğan, “ Hedefimiz COVID-19 nedeniyle çocuk, ergen ve anne-babalarının yaşadıkları pandemiye ilişkin deneyimlerinin örneğin hastalık nedenli kayıp, hastalığa yakalanma, hastanede tedavi olma, aile fertlerinden birinin hastalığa yakalanması, karantinada kalma, sosyal izolasyon, aile yaşantısı ve çocuk ve ergenlerin bilişsel, sosyal, duygusal ve akademik gelişimi arasındaki ilişkileri incelemektir. COVID-19’un çocuklar ve ergenler üzerindeki kısa ve uzun vadeli etkilerinin detaylı olarak incelenmesi, onların gelişimlerini desteklemek için ebeveynlere ve öğretmenlere yönelik geliştirilecek olan önleme ve müdahale programları için büyük önem taşımaktadır” diye konuştu. 
Projenin işbirlikli çalışma içinde yürütüleceğini belirten Doç. Dr. Doğan, “Bu projede Ege Üniversitesi Gelişim Psikolojisi doktora öğrencileri Sevgi Tunay Aytekin, İlknur Çoban ve Burak Akdeniz’in de içinde yer aldığı ekiple beraber çalışmalarımızı sürdüreceğiz. Amacı pandemi ve karantina sürecinde yaşanan olayların çocuk, ergen ve ebeveynlerin hayatına olan etkilerini incelemek olan bu proje Orta Doğu Teknik Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Sibel Kazak Berument yürütücülüğünde aynı bölümden Dr. Öğr. Üyesi Başak Şahin Acar ve Boğaziçi Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nden Dr. Öğr. Üyesi Deniz Tahiroğlu’nun katkılarıyla gerçekleştirilecektir” dedi.