Türkiye'de ilk: Adalet İçin Adli Yardım Aracı hizmette

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer’in “Eşit Yurttaşlık Mümkün” anlayışı doğrultusunda tüm kamusal hizmetlere eşit ve adil erişimini sağlayacak projeler tek tek yaşama geçiriliyor. Büyükşehir’in İzmir Barosu işbirliğiyle yürüttüğü “İzmir İnsan Haklarının Başkenti” projesi kapsamında oluşturulan Adalet İçin Adli Yardım Aracı hizmete girdi. Adalet Aracı’nın Limontepe Heykel Meydanı’nda yapılan tanıtım etkinliğinde Başkan Tunç Soyer’e, İzmir Barosu Başkanı Özkan Yücel, CHP İzmir İl Kadın Kolları Başkanı Nurdan Şenkal Uçar, CHP Karabağlar ilçe örgütü temsilcileri, İzmir Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği Başkanı Zekeriya Mutlu, İzmir Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Dr. Buğra Gökçe, Genel Sekreter Yardımcıları Ertuğrul Tugay ve Yıldız Devran, Büyükşehir bürokratları ile muhtarlar eşlik etti.

“107. sıraya kadar indik” Açılış konuşmasını yapan Başkan Soyer, “Bütün insanlar özgür, onur ve haklar bakımından eşit doğarlar. Akıl ve vicdanla donatılmışlardır, birbirlerine kardeşlik anlayışıyla bağlıdır. İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi, haklarımızı böyle tarif ediyor. İzmir’de gerçekleştirdiğimiz her çalışmada, işte bu evrensel ilkeye sonuna kadar bağlıyız. Bugün adalet kavramı, vatandaşlarımız tarafından ülkenin en önemli konularından biri haline geldi. Bunun temel nedeni, hukuk devleti sıralamasında 2014 yılında 59. sırada yer alan ülkemizin 2021 yılına geldiğimizde 107. sıraya kadar inmesi” dedi.

“Adalete erişimi sağlamak için sorumluluk almaya karar verdik” “Bir yerel yönetim bu büyük meselenin çözümüne nasıl katkı koyabilir” sorusuyla yola çıktıklarını belirten Soyer, “İzmir Barosu ile yaptığımız istişarelerde şunu gördük. Ülkemizde yargının bağımsızlığı ve hukuk devleti ile ilgili yapısal sıkıntıların yanında, başka büyük engeller de bulunuyor. Öyle ki, Türkiye’de maddi nedenlerle adalet mekanizmasına hiç ulaşamayanlar var ve onların durumu da bir o kadar önemli. Araştırmalar, Türkiye’de kentli nüfusun yaklaşık yüzde 81’inin hayatlarının herhangi bir noktasında bir avukat hizmetinden faydalanamadığını, bu nedenle de hak kayıplarına uğradıklarını ortaya koyuyor. Yurttaşlar, bunun en önemli sebeplerinden biri olarak maddi olanaksızlıklarını gösteriyor. Yerel yönetimlerin yargı bağımsızlığı ve hukuk devleti için yapabilecekleri sınırlı olsa da, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin İzmirlilerin adalete erişimi artırmak için sorumluluk almasına karar verdik. Böylelikle bir ilk doğdu... İzmir Barosu ile ortaklık halinde ‘Adalet Aracı’ projesini başlattık. Bugünden başlayarak, Mobil Adalet Aracı’mız İzmir Büyükşehir Belediyesi ile İzmir Barosu arasında imzalanan İzmir İnsan Haklarının Başkenti Protokolü uyarınca hizmet vermeye başlıyor. Hepimize hayırlı olsun” şeklinde konuştu.

“İçinde nöbetçi avukatlar ve sosyal çalışmacılar var” Dünyada çok az yerel yönetimin hemşerilerinin adalete erişimi için ücretsiz avukat yardımı sağladığını belirten Soyer, “Onların hak kayıplarının önüne geçmek üzere sorumluluk alıyor ve baro ile işbirliğine gidiyor. Bu nedenle İzmir Barosu ile kurduğumuz ortaklıkla gurur duyuyorum. Ülkemizde ilk kez kullanılan bir yöntemle belediyemizin sağladığı araç sayesinde, adalet talep eden yurttaşların ayağına adli yardım hizmetini götürüyoruz. Adalet Aracı’nın amacı, hayatı boyunca hiçbir avukat yardımından yararlanamamış hemşerilerimize ücretsiz bir şekilde bu hizmeti sağlamak ve bu sayede onların hak kaybına uğramalarını engellemek. Adalet Aracı, İzmir'in çeperinde yaşayan, ekonomik durumu nispeten zayıf vatandaşlarımız başta olmak üzere tüm dezavantajlı gruplara kendi yaşadıkları mahallelerde, içerisinde nöbetçi avukatlar ve sosyal hizmet çalışanlarının yardımıyla hizmet verecek. Adalet Aracı'nın görev yapacağı noktalar aylık olarak ilan edilecek ve İzmirliler kendi mahallelerinde adli yardım için ücretsiz avukat başvurularını yapabilecek” dedi.

İstanbul Sözleşmesi vurgusu Bundan on yıl önce tarafı olduğumuz ancak bugün feshedilmiş olan uluslararası İstanbul Sözleşmesi’nin şiddetle mücadelenin çok önemli bir dayanağı olduğunu söyleyen Soyer, “Ülkemizde imzalanan bu sözleşme, Türkiye’nin her yerinde şiddet gören kadınları koruma işlevi görüyordu. Şiddet uygulayan erkeklere caydırıcı yaptırımlar ve cezalar getiriyor, şiddetle mücadelede devletlere, yerel yönetimlere önemli görevler yüklüyordu. Ülkemiz İstanbul Sözleşmesi’nden ayrılmış olsa da, İzmir'de şiddete uğrayan tek bir kadın kalmayıncaya dek İzmir Büyükşehir Belediyesi olarak sorumluluk üstlenmeye devam edeceğiz. Bu süreçte Adalet Aracı hizmetimiz ile birlikte tüm birimlerimiz, şiddet gören kadınların yanında olacak, şiddet uygulayanların gereken cezaları alması için üstüne düşen sorumluluğu yerine getirecek. Biliyoruz ki, adalet hepimize lazım. Adalet, soluduğumuz hava, yediğimiz aş, içtiğimiz su gibi yaşamımızın olmazsa olmazı. Bu nedenle Adalet Aracı, belediyemizin asli unsurlarından biri olarak İzmirli vatandaşlarımıza hizmet vermeye başlıyor. Şiddet gören tüm kadınların ve adalete erişemeyen tüm vatandaşlarımızın daima yanındayız. Koşulsuz ve şartsız!” dedi. 

“İzmir’den Türkiye’ye dalga dalga yayılacak” İzmir Barosu Başkanı Özkan Yücel ise “İzmir insan haklarının başkenti diyerek çıktığımız yolda bir adım daha yol alıyoruz. Bu proje adalete erişim konusunda maddi imkanları bulunmayan yurttaşların adalete erişimini mümkün kılacak. Adaletin olmadığı yerde hukuktan, demokrasiden ve insan haklarından söz edilemez. Bugün Türkiye’de, hatta dünyada ilk sayılabilecek bir projeye imza atmaktan mutluluk duyuyoruz. Bu uygulamanın İzmir ve Türkiye’nin her yerine dalga dalga yayılacağına inanıyoruz” dedi.

Adalet İçin Adli Yardım Aracı nedir, nasıl yararlanılır? İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin öncülüğünde Türkiye’de ilk defa bir yerel yönetimin, maddi olanağı bulunmayan hemşerilerimize yönelik, tüm kent hizmetlerine eşit ve adil erişimin sağlanabilmesi amacıyla şehrin merkeze uzak ve sosyal adaletsizliğin yoğun olduğu bölgelerinde adalete erişim için doğrudan hukuki destek sağlıyor. Bu hizmet İzmir Büyükşehir Belediyesi Sosyal Projeler Dairesi Başkanlığı’na bağlı Kentsel Adalet ve Eşitlik Şube Müdürlüğü ile İzmir Barosu işbirliği içinde veriliyor. Adalet İçin Adli Yardım Aracı’nın ziyaret edeceği mahalleler ve ziyaret tarihleri İzmir Büyükşehir Belediyesi ve İzmir Barosu internet sayfalarında önceden duyurulacak. Hizmetten yararlanmak isteyenler internet sayfalarında yer alan Adalet İçin Adli Yardım hizmeti telefon hattını arayarak kayıt oluşturacaklar. İzmir Barosu tarafından Adalet İçin Adli Yardım Aracı’nda görevlendirilen stajyer avukat ve İzmir Büyükşehir Belediyesi’nce görevlendirilen personel başvuru evrakları ve gerekli formların doldurulmasını sağlayarak başvuruları alacak. Bu aşamadan sonra, araçta görevlendirilen nöbetçi avukat ile görüşen başvuru sahiplerinin ekonomik durumları ve talepleri avukat tarafından değerlendirmeye alınacak.