Karadelik Dünya için tehdit değil
Kara delikler insanlık için bir tehdit mi yoksa yeni ufuklara açılan bir kapı mı? Kara deliklerin her gün yeni özellikleri keşfedilsede gizemini korumaya devam ediyor. Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi…
Karadeliklerin, ölü yıldızlar olduğuna değinen Dr. Özdarcan, karadeliklerin nasıl oluştuğuna ilişkin kuramı anlattı. Dr. Özdarcan, “Yıldızların kendi kütleleri nedeniyle sahip oldukları çekim kuvvetleri vardır ve iç gaz basınçları vardır. Gaz basıncı ve çekim kuvveti birbirlerini dengeler ve yıldızın kütlesinin çekim nedeniyle merkezde toplaması engellenir. Gaz basıncı ve çekim kuvveti arasındaki bu denge sayesinde yıldızlar küre şeklinde sabit durabiliyorlar. Yıldızlar ölürken, merkezlerinde enerji üreten nükleer tepkimeler durur ve basınçla çekim kuvveti arasındaki bu denge çekim kuvvetinin lehine bozulur. Bu durumda yıldızın iç kısmındaki madde merkeze doğru toplanma sürecine girer. Yıldız, bu süreci her hangi bir şekilde durdurabilirse, tekrar bir küre halinde kalabilir. Çok büyük kütleli yıldızda bu çökmeyi durduracak bir süreç enerji üretiminin yeniden başlaması gibi başlamazsa, tüm kütle küçük bir hacme sıkışır ve karadeliği oluşturur. Oluşan karadelikte, ışığın kaçmasını engelleyecek kadar inanılmaz bir çekim gücü oluşur” dedi.
Dr. Özdarcan, astronomlar ve astrofizikçiler için en önemli olayın “ışık” olduğunu kaydetti. Işığı inceleyerek bilgi edindiklerine değinen Dr. Özdarcan, “Karadelikten bize ışık gelmediği için karadeliğin gizemini doğrudan çözemiyoruz” diye konuştu.
Karadeliklerin, yakınındaki yıldızların yüzey yapısını bozmasından ve madde çalmasından yola çıkarak anlaşıldığına değinen Dr. Özdarcan, “ Doğrudan karadeliği göremiyoruz, sadece dolaylı yoldan varlığını anlayabiliyoruz” diye konuştu.
Samanyolu Gökadası’nın çekirdek kısmında devasa kütleye sahip bir karadeliğin bulunduğunu belirten Dr. Özdarcan, çeşitli galaksilerde de karadelikler olduğunun tahmin edildiğini ifade etti. Karadeliklerin bir girdap yaratarak madde yuttuğunu anlatan Dr. Özdarcan, “ Karadelikler madde yutsa da büyümez, sadece yoğunluğu artar ve olay ufku dediğimiz karadelikten kaçışın mümkün olmadığı sınır genişler. Bu sınırı geçen madde karadeliğin çekim alanından kurtulamaz ve içine düşer. Yapılan araştırmalarda Dünya’nın yakınlarında karadelik olmadığını kaydeden Dr. Özdarcan, “ Güneş sistemine çok yakın bir karadelik yok. Sadece Samanyolu Gökadasının merkezinde ve gökadamızın çeşitli noktalarında karadelikler var. Bunların Güneş Sistemini yutmak veya dengesini bozmak gibi bir riski yok” dedi.
GÜNEŞ, KARADELIĞE DÖNÜŞEMEZ
“Bir yıldızın karadelik olabilmesi için, ömrünün başlangıcında Güneş'ten 8-10 kat daha fazla kütleye sahip olması gerekiyor” diye konuşan Dr. Özdarcan, hesaplamalara göre güneşin kütlesinin az olması sebebiyle karadeliğe dönüşmesinin mümkün olmadığını belirtti. Dr. Özdarcan, “Güneş, yavaş yavaş genişleyip sakin bir şekilde hayatına son verecek. Genişlerken, dünyamız da dahil gezegenleri yutacak. Güneş, şuan 10 milyarlık ömrünün 4.57 milyarlık kısmında. Güneşin ömrünü tamamlamasına yaklaşık 6 milyar yıl daha olduğu için Güneş şuan bir riski yaratmıyor” dedi.