Hayatımız Seçimlerimizdir

Lisans Yerleştirme Sınav sonuçları açıklandı. Adaylar aldıkları puanlara göre tercih listelerini doldurup, bir yüksek öğretim programını seçtiler ve yaşayacakları hayat biçimine karar verdiler. Birçok insan, seçmiş olduğu mesleğin getireceği hayat biçimini bilmediği veya iyi incelemediği için başarısız, verimsiz ve mutsuz olmaktadır. İnsan yaşamının en önemli seçimlerinden biri “iş ve meslek” seçimidir. Bu nedenle, üniversiteye girişte tercih ettiğiniz yükseköğretim programlarının size uygun olanını seçebilmeniz için öncelikle, “ileride hangi mesleği yapmak istediğinizi” belirlemeniz gerekir. Ancak idealinizdeki mesleği belirlemiş olmanız da tek başına yeterli değildir. Burada önemli olan ilk şart, isteğinizin yetenekleriniz ve ilgi alanlarınızla ne kadar uyuştuğudur.

Meslekleri sadece “para kazandıranlar” diye değerlendirmek de uygun değildir. Bir başka insanın hayatını garanti eden, para kazandıran bir meslek; sizi hiç de mutlu etmeyebilir. Önemli olan hayatınızı sürdürecek kadar para kazanmak ve mutlu olduğunuz işi yapmaktır.

Belli bir fakülteye girdikten sonra dahi yaşanan başarısızlıklarda en önemli nedenlerden birisinin hatalı tercih olduğu saptanmıştır. Çoğunlukla ilgi ve beceriler dikkate alınmadan yapılan tercihler, istenmeyen meslek eğitimine sebep olmaktadırlar. Psikoloji ve sosyoloji alanında yapılan çalışmalar gösteriyor ki, seçimlerimiz, kişiliğimizin, toplumsal değer yargılarımızın, beklentilerimizin, ailemizin, yakın çevremizin karmaşık etkisi altında verilen kararlarla yapılıyor. Bu nedenlerle de yapılan seçimler çoğu zaman, istenmese de, yanlış kararların sonucu oluyor. Bu durum da hayal kırıklıklarına, zaman ve emek kaybına, ekonomik kayıplara yol açıyor. Hele de ilköğretim ve ortaöğretim döneminde öğrencilere yaptırılan alan seçimi, bölüm seçimi, üniversitede dal seçimi sonuçta da 'meslek seçimi' kararları bütün yaşamı etkileyen kararlar oluyor. Ne yazık ki ülkemizde 'meslek seçimi'nin %82 oranında mutsuzluğa yol açtığı ortaya çıkmıştır. Bu durumun değişmesi gerektiği kesindir.

İyi meslek sahibi olmak maddi tatminin yanısıra hayatımıza belli bir anlam kazandırır ve toplumsal anlamda da yarar sağlar. Böylelikle çevremizle ve yaşadığımız toplumla daha olumlu, paylaşıma açık ilişkiler içerisinde oluruz. Araştırmalar mesleğinden memnun olmayan insanların mutlu ve başarılı bir hayat sürdürebilme oranının düştüğünü gösteriyor. Çünkü bu kişiler, kendilerini hayata karşı güçlü hissedemezler ve dolayısıyla mutsuz olurlar. Bu sebeple meslek seçimi son derece önemli ve çok iyi düşünülmesi gereken bir konudur.

Adına “bilgi çağı” dediğimiz günümüz dünyasında çok şey değişti. Toplumların ekonomik ve endüstriyel anlamda gelişim tarihlerini inceleyen “endüstri sosyolojisi” ve “ekonomik sosyoloji” dallarındaki kaynaklara ve araştırmalara baktığımızda sanayi devriminin ardından çok çeşitli mesleklerin ortaya çıktığını ve standartların zamanla değiştiğini görüyoruz. Bu sebeple uzmanlar, meslek seçiminde dikkat edilmesi gereken faktörlerden birinin, “geleceğe dair öngörüye sahip olmak olduğunu” önemle vurguluyorlar.

Ayrıca kişilerin ilgi duydukları meslek alanında başarılı olabilecek ruhi, biyolojik ve fiziki imkanlara sahip olmaları meslek seçiminde önemli olan bir husustur. Bunların olmadığı bir ortamda başarılı olmak imkansızdır. Bu yüzden meslek tespiti kadar, kendimizi tanımak ve kabiliyetlerinizi keşfetmek de büyük önem taşımaktadır. Kararlar bu gerçekten hareketle verilmelidir. İyi bir meslek sahibi olmak önemlidir fakat seçtiğimiz mesleği sevmek daha da önemlidir. Çünkü bizi başarıya götüren yol, yaptığımız işi sevmekten geçer.

Ülkemizin önümüzdeki yıllarda ihtiyaç duyulacak meslek alanları şöyle sıralanıyor: “Bilgisayar donanımı, geometri, topoloji, ilköğretim, okul öncesi eğitimi, anayasa hukuku, devletler umumi hukuku, devletler özel hukuku, ceza ve ceza usulü hukuku, genel kamu hukuku, vergi hukuku, idari hukuku, Roma hukuku, medeni hukuk, deniz hukuku, çevre hukuku, ticaret hukuku, hukuk felsefesi ve sosyolojisi, bilgisayar yazılımı, haberleşme, İngilizce eğitimi, öğretim teknolojisi, deprem mühendisliği, eğitimde ölçme değerlendirme, genel biyoloji, matematiksel fizik, konstrüksiyon ve imalat, elektromanyetik ve mikrodalga, uygulamalı matematik, moleküler biyoloji, matematiksel analiz.

Tercihlerin açıklandığı şu günlerde herhangi bir yeri kazanamadıysanız veya istediğiniz yere giremediyseniz bunu çok büyük bir problem haline getirmeyin. Bu dönemi daha bilinçli bir hazırlık dönemi olarak görüp, beceri ve ilgileriniz doğrultusunda bir tercih yapma avantajına döndürebilirsiniz. Unutmayalım, yüzyılın sonuna yaklaşırken çalışma hayatının trendleri de tersine dönmeye başladı. Artık, yaşamak için çalışmak, tam gün mesai, fazla mesai gibi kavramlar yerini yarı-zamanlı çalışma, serbest meslek, dönemsel işler, sözleşmeli işçilik, evden çalışma gibi kavramlara bıraktı. Dolayısıyla, sizi maddi manevi doyuma ulaştıracak mesleki eğitim için tüm imkanları araştırmayı unutmayın.